Mega deal between ISRO and Elon Musk’s company: ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਇਸਰੋ ਨੇ ਉੱਘੇ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਸਪੇਸਐਕਸ ਨਾਲ ਹੱਥ ਮਿਲਾਇਆ ਹੈ। ਮਸਕ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਸਪੇਸਐਕਸ, ਜੋ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਕਰੀਬੀ ਦੋਸਤ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਧੁਨਿਕ ਸੰਚਾਰ ਉਪਗ੍ਰਹਿ GSAT-20 (GSAT N-2) ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਹਫਤੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਫਾਲਕਨ 9 ਰਾਕੇਟ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕਰੇਗੀ।
ਕਿਉ ਕਰਨੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਹ ਡੀਲ
ਇੰਡੀਅਨ ਸਪੇਸ ਰਿਸਰਚ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (ਇਸਰੋ) ਅਤੇ ਸਪੇਸਐਕਸ ਵਿਚਕਾਰ ਕਈ ਸੌਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। GSAT-N2 ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੇਪ ਕੈਨਾਵੇਰਲ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ 4700 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਭਾਰਤੀ ਰਾਕੇਟ ਲਈ ਬਹੁਤ ਭਾਰੀ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰਕ ਲਾਂਚ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਪਣਾ ਰਾਕੇਟ ‘ਦਿ ਬਾਹੂਬਲੀ’ ਜਾਂ ਲਾਂਚ ਵਹੀਕਲ ਮਾਰਕ-3 4000 ਤੋਂ 4100 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਜ਼ਨ ਲੈ ਕੇ ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਆਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਭਾਰੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਏਰੀਅਨਸਪੇਸ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਕੋਲ ਕੋਈ ਸੰਚਾਲਨ ਰਾਕੇਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਸਪੇਸਐਕਸ ਨਾਲ ਜਾਣ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਵਿਕਲਪ ਸੀ। ਚੀਨੀ ਰਾਕੇਟ ਭਾਰਤ ਲਈ ਅਣਉਚਿਤ ਹਨ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਾਰਨ ਰੂਸ ਆਪਣੇ ਰਾਕੇਟ ਵਪਾਰਕ ਲਾਂਚ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ ਹੈ।
GSAT-N2 ਖਾਸ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਇਸਰੋ ਨੇ 4700 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਵਾਲਾ GSAT-N2 ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਜੀਵਨ 14 ਸਾਲ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਪਾਰਕ ਲਾਂਚ ਹੈ, ਜੋ NSIL ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੈਟੇਲਾਈਟ 32 ਉਪਭੋਗਤਾ ਬੀਮਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਤੰਗ ਸਪਾਟ ਬੀਮ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 24 ਚੌੜੇ ਸਪਾਟ ਬੀਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ 32 ਬੀਮ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੱਬ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਤ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਇਨ-ਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
591 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ
ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਫਾਲਕਨ 9 ਰਾਕੇਟ ਦੇ ਇਸ ਸਿੰਗਲ ਸਮਰਪਿਤ ਵਪਾਰਕ ਲਾਂਚ ‘ਤੇ 60-70 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ 591 ਕਰੋੜ 34 ਲੱਖ ਰੁਪਏ) ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਵੇਗੀ। ਇਹ ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਦੋਸਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉੱਦਮੀ ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਵੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤ ਹਨ। ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ “ਮੋਦੀ ਫੈਨ” ਹਨ। ਹੁਣ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਮਸਕ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਕਈ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਸੌਦੇ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।